आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे भारतीय अर्थव्यवस्था मराठी निबंध, essay on Indian economy in Marathi. भारतीय अर्थव्यवस्था मराठी निबंध हा मराठी माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी भारतीय अर्थव्यवस्था मराठी निबंध, essay on Indian economy in Marathi वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
भारतीय अर्थव्यवस्था मराठी निबंध, Essay On Indian Economy in Marathi
आपला भारत हा देश प्रामुख्याने कृषीप्रधान अर्थव्यवस्था असलेला देश आहे. आपल्या देशाच्या अर्थव्यवस्थेत कृषी क्रियाकलापांचा वाटा सुमारे ५०% आहे.
परिचय
शेतीमध्ये पिकांची वाढ आणि विक्री, कुक्कुटपालन, मासेमारी, पशुपालन आणि पशुपालन यांचा समावेश होतो. भारतातील लोक यापैकी अनेक कामे करून आपली उपजीविका करतात. हे उपक्रम आपल्या अर्थव्यवस्थेसाठी महत्त्वाचे आहेत. गेल्या काही दशकांमध्ये भारतीय अर्थव्यवस्थेत प्रचंड वाढ झाली आहे. या विकासाचे श्रेय मोठ्या प्रमाणावर सेवा क्षेत्राला जाते.
जागतिक मानकांशी जुळण्यासाठी कृषी आणि संलग्न क्रियाकलापांमध्येही सुधारणा करण्यात आल्या आहेत आणि अनेक खाद्य उत्पादनांच्या निर्यातीत वाढ झाली आहे ज्यामुळे आर्थिक वाढ वाढली आहे. आता यात औद्योगिक क्षेत्रही मागे नाही. अलीकडच्या काळात अनेक नवीन मोठ्या आणि लघु उद्योगांची स्थापना झाली आहे आणि त्यांचा भारतीय अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक परिणाम होत असल्याचे सिद्ध झाले आहे.
आर्थिक विकासात सरकारची भूमिका
अनेक भारतीय लोक शेती व्यवसाय करत आहेत. शेती करणे, मासेमारी, कुक्कुटपालन आणि पशुपालन ही त्यांच्याकडून करण्यात येणारी अनेक कामे आहेत. त्यांनी हस्तकला वस्तू तयार केल्या ज्या औद्योगिक वस्तूंच्या मदतीने विकत सुद्धा होत्या.
सरकारने या समस्यांना देशाच्या आर्थिक विकासातील अडथळा म्हणून ओळखले आणि त्यांना रोखण्यासाठी धोरणे आखली. कुटीर उद्योगाला चालना देणे, मजुरांना चांगला पगार देणे आणि लोकांना उपजीविकेचे पुरेसे साधन उपलब्ध करून देणे ही देशाच्या आर्थिक विकासासाठी सरकारने आखलेली काही धोरणे होती.
उद्योग क्षेत्राचा उदय
भारत सरकारने लहान आणि मोठ्या उद्योगाच्या विकासाला चालना दिली कारण केवळ शेतीमुळे देशाच्या आर्थिक विकासात मदत होणार नाही हे सरकारला समजले. स्वातंत्र्यानंतर अनेक उद्योग चालू झाले. चांगल्या पगाराच्या आशेने मोठ्या संख्येने लोक कृषी क्षेत्रातून औद्योगिक क्षेत्राकडे वळले.
आज, आपल्याकडे मोठ्या प्रमाणात कच्चा माल तसेच तयार मालाचे उत्पादन करणारे अनेक उद्योग आहेत. औषध उद्योग, लोह आणि पोलाद उद्योग, रासायनिक उद्योग, वस्त्रोद्योग, वाहन उद्योग, लाकूड उद्योग, ताग आणि कागद उद्योग असे काही उद्योग आहेत ज्यांनी आपल्या आर्थिक विकासात मोठा हातभार लावला आहे.
सेवा क्षेत्रातील विकास
आपल्या देशाच्या विकासात सेवा क्षेत्राचीही मदत झाली आहे. गेल्या काही दशकांमध्ये या क्षेत्राचा विकास झाला आहे. बँकिंग आणि दूरसंचार क्षेत्राच्या खाजगीकरणाचा सेवा क्षेत्रावर सकारात्मक परिणाम झाला आहे. पर्यटन आणि हॉटेल उद्योगांचीही हळूहळू वाढ होत आहे.
काही महत्वाच्या घटना
काही वर्षांपूर्वी पंतप्रधान मोदी यांनी नोटबंदी केली. याचा सर्वाधिक फटका ग्रामीण भागातील लोकांना बसला ज्यांच्याकडे इंटरनेट आणि डिजिटल पैसे ट्रान्स्फर याची काहीच सुविधा नव्हती. त्यामुळे देशातील अनेक लहान-मोठे उद्योगधंदे बुडाले आहेत. त्यामुळे त्यातील अनेक कामे बंद पडली. नोटाबंदीचे अल्पकालीन परिणाम विनाशकारी असले तरी दीर्घकालीन दृष्टीकोनातून पाहिल्यास या निर्णयाची उजळ बाजू होती.
नोटाबंदीचे काही सकारात्मक परिणाम सुद्धा झाले. भारतीय अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक परिणाम, काळ्या पैशाचे विघटन, बनावट नोटांचे प्रमाण घटले, बँक ठेवींमध्ये वाढ सुद्धा झाली आहे.
आपले बरेचसे उद्योग रोखीने चालतात आणि अचानक नोटाबंदीमुळे हे सर्व उद्योग बंद पडून गेले. तसेच, आपल्या अनेक लघु उद्योगांचे तसेच मोठ्या प्रमाणावर उत्पादन करणाऱ्या उद्योगांचे मोठे नुकसान झाले, ज्याचा देशाच्या अर्थव्यवस्थेवर खूप खराब परिणाम झाला. अनेक कारखाने, दुकाने लोकांना बंद ठेवावी लागली. याचा परिणाम केवळ व्यवसायावरच नाही तर तिथे काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांवरही झाला. अनेकांना, विशेषतः मजुरांच्या नोकऱ्या गेल्या.
निष्कर्ष
स्वातंत्र्यानंतर भारतीय अर्थव्यवस्थेत अनेक सकारात्मक बदल झाले आहेत. ती चांगल्या गतीने वाढत आहे. मात्र, आपल्या देशाचा ग्रामीण भाग अजूनही अविकसित आहे. या भागांची आर्थिक स्थिती सुधारण्यासाठी सरकारने प्रयत्न केले पाहिजेत.
तर हा होता भारतीय अर्थव्यवस्था मराठी निबंध. मला आशा आहे की आपणास भारतीय अर्थव्यवस्था मराठी निबंध, essay on Indian economy in Marathi हा लेख आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
