आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे कृष्ण जन्माष्टमी वर मराठी निबंध (Essay on Krishna Janmashtami in Marathi). कृष्ण जन्माष्टमीवर लिहिलेला हा मराठी निबंध मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
आपण आपल्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी कृष्ण जन्माष्टमी वर मराठी माहिती निबंध (Information on Krishna Janmashtami in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर विषयांवर सुद्धा मराठीमध्ये निबंध आहेत, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
कृष्ण जन्माष्टमी वर मराठी निबंध, Essay on Krishna Janmashtami in Marathi
कृष्ण जन्माष्टमीचा सण हा सर्व हिंदूंसाठी एक प्रमुख उत्सव आहे आणि दरवर्षी साजरा केला जातो. भगवान कृष्ण यांच्या जन्म वर्धापन दिन म्हणून साजरा केला जातो यालाच कृष्ण जन्माष्टमी म्हणतात.
परिचय
कृष्ण जन्माष्टमीला कृष्णशतामी, श्री कृष्णा जयंती, श्री जयंती इत्यादी इतर अनेक नावांनीही हे ओळखले जाते. भगवान श्री कृष्ण हे हिंदू धर्माचे देव होते. त्यांचा जन्म पृथ्वीवर दानव आणि पाप नष्ट करण्यासाठी झाला होता.
काहींचा असा विश्वास आहे की कृष्ण हा भगवान विष्णूंचा आठवा अवतार होता. भगवान श्री कृष्णाचा वाढदिवस म्हणून जन्माष्टमी साजरा केली जाते. हा उत्सव जगभरात मोठ्या विश्वासाने आणि श्रद्धेने साजरा केला जातो.
कृष्ण जन्माष्टमी केवळ भारतातच नाही तर परदेशात राहणारे भारतीय सुद्धा मोठ्या विश्वासाने आणि भक्ती भावाने साजरे करतात. जेव्हा या जगात पाप, छळ, द्वेष आणि द्वेष अधिक वाढतो, धर्म नष्ट होऊ लागतो, मग या जगात, पृथ्वीतलावर महान शक्ती जन्म घेतात आणि शांतता स्थापित करतात.
श्री कृष्णाचा जन्म
श्री कृष्णाचा जन्म १२ वाजता त्याचा मामा कंसाच्या तुरूंगात झाला. त्याच्या वडिलांचे नाव वासुदेव आणि आईचे नाव वास देवकी आहे. कृष्णा जन्माष्टमीच्या दिवशी लोक उपवास ठेवतात आणि मध्यरात्री 12 वाजता कृष्णाच्या जन्मानंतर श्री कृष्णाची आरती केली जाते. यानंतर, लोक त्यांच्या नातेवाईक आणि शेजाऱ्यांसोबत उपवास सोडतात.
आख्यायिका
देवकी हि कंसाची बहीण होती आणि कंस हे मथुरेचा राजा होता. त्याने मथुरेचा राजा आणि त्याचे वडील अगरसेन यांना तुरूंगात टाकले आणि तो स्वतः राजा झाला. कंसाचे देवकीवर खूप प्रेम होते. त्याने तिचे लग्न आपला मित्र वसुदेव यांच्याशी लावून दिले.
कंस खूप जुलमी होता. एकदा देवकीच्या लग्नानंतर एक आकाशवाणी झाली कि तू ज्या बहिणीवर प्रेम करतोस त्या आठव्या मुलामुळे तुमचा मृत्यू होईल.
हे ऐकताच कंसाने आपल्या बहिणीला आणि तिच्या नवऱ्याला तुरुंगात बंद केले. देवकीला आधी झालेली सात मुले कंसाने जमिनीवर आपसून त्यांना ठार मारले. देवकीचा आठवा मुलगा जन्माला आला तेव्हा तुरूंगातील सर्व रक्षक झोपले होते. पिता वसुदेव याने आपल्या मुलाला घेतले आणि आपल्या मित्राकडे नंदाच्या घरी नेऊन ठेवले आणि नंदाला झालेली मुलगी घेऊन परत आले.
सकाळ झाली तेव्हा वासुदेवने ती मुलगी कंसाच्या स्वाधीन केली. कंसाने तिला मारण्यासाठी दगडावर आपटायला नेताच ती आकाशात गेली आणि म्हणाली की ती तुला मारण्यासाठी कृष्ण अजून जिवंत आहे आणि गोकुळात एकदम सुखरूप आहे. हे सांगून ती मुलगी निघून गेली.
यानंतर कंसाने कृष्णाला ठार मारण्याचा खूप वेळा प्रयत्न केला. त्याने पुतना, वाकासुर सारख्या अनेक राक्षसांना कृष्णाला मारण्यासाठी पाठवले पण कृष्णाला कोणी मारू शकले नाही. श्री कृष्णाने त्या सर्वांना ठार मारले होते.
कृष्ण जन्माष्टमीचे महत्त्व
विवाहित जीवन सुरू होताच प्रत्येक जोडप्याची इच्छा आहे की त्यांना एक चांगले मूळ व्हावे. सर्व जोडप्यांना हा आशीर्वाद मिळावा, यासाठी या दिवशी सर्व विवाहित महिलांना या दिवशी पूर्ण श्रद्धेने आणि विश्वासाने पूजा करायला सांगतात आणि त्याची पुत्र प्राप्तीची इच्छा पूर्ण व्हावी म्हणून तिच्या ओटीत कृष्णाची मूर्ती देतात.
या दिवशी लोक कृष्णाच्या मंदिरात जातात आणि प्रसाद, फूल, फळ, चंदन अर्पण करतात.
देव जन्माला आल्यानंतर भक्ती आणि पारंपारिक गाणी गायली जातात. लोकांचा असा विश्वास आहे कि जर आपण पूर्ण भक्ती आणि विश्वासाने प्रार्थना केली तर भगवान श्री कृष्ण आपली सर्व पापे व दु:ख दूर करतील आणि मानवतेचे रक्षण करतील.
कृष्ण जन्माष्टमी कधी साजरी केली जाते
भगवान कृष्णाचा जन्म दिवस मोठ्या आनंदाने साजरा केला जातो. श्रावण महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील अष्टमी तिथीला मध्यरात्री रोहिणी नक्षत्रावर श्रीकृष्णाचा जन्म झाला.त्यामुळे त्या अष्टमीला हा जन्मदिवस उत्साहाने साजरा होतो. मथुरा नगरीचा राजा कंस होता आणि तो खूप जुलमी होता. कंसाचे अत्याचार दिवसेंदिवस वाढत होते.
एका आकाशवाणीत सांगण्यात आले होते कि त्याची बहीण देवकीचा आठवा मुलगा त्याला ठार करील. कंसाने एकेक करून देवकीच्या सात बाळांना ठार केले. जेव्हा देवकीला आठवे मूल होते, तेव्हा भगवान विष्णूंनी कृष्णाला गोकुळात पोचवण्याचे आदेश दिले, जिथे तो कंसापासून सुरक्षित होता, नंद राजाच्या देखरेखीखाली भगवान कृष्ण वाढले. त्याच्या जन्माच्या आनंदामुळे, दरवर्षी जन्माष्टमीचा उत्सव साजरा होऊ लागला.
दही हंडी स्पर्धा
कृष्ण जन्माष्टमीच्या दुसऱ्या दिवशी, देशातील बऱ्याच ठिकाणी मटका फुटण्याची, दही हंडीची स्पर्धा देखील आयोजित केली जाते. सर्व ठिकाणांवरील मुले दही हंडीमध्ये भाग घेतात. हंडी ताक आणि दहीने भरलेली असते आणि दोरीच्या सहाय्याने हंडी आकाशात लटकवतात.
मुले वेगवेगळा गट जरून ही हंडी तोडण्याचा प्रयत्न करतात. मुंबई सारख्या ठिकाणी दहीहंडी हा एक मोठा उत्सव आहे. मुंबईमधील काही मंडळांची गिनीज बुकात सुद्धा नोंद झाली आहे. दही हंडी स्पर्धेत जिंकणाऱ्या संघाला योग्य पुरस्कार देण्यात येतो. सर्व थर रचत एकदाही न खाली पडत मटका फोडण्यात यशस्वी होणारी टीम संघाच्या पुरस्कारास पात्र आहे.
गोकुळातील करामती
असे म्हणतात की कृष्णाचा जेव्हा जन्म झाला तेव्हा सर्व तुरुंगातील रक्षक झोपले होते आणि देवकी आणि वासुदेव यांच्या खोलीचे दरवाजे आणि कारखान्याचे दरवाजे स्वतःच उघडले.
त्यानंतर वसुदेव यांनी कृष्णाला टोपलीमध्ये ठेवले आणि नदी पार करत आपला मित्र नंदाच्या घरी सोडले. पन्डीला पूर आला असताना सुद्धा वसुदेव एकदम सहजपणे नदी पार करून गेले ते केवळ कृष्णाच्या अचाट शक्तीमुळेच. नंतर कृष्णाने कंसाचा वध केला.
या कारणास्तव लोक कृष्णाला देवाचा अवतार मानायचे. म्हणूनच लोक त्याची उपासना करतात. श्री कृष्णाचे गोकुळामध्ये राहून बरेच किस्से वाचायला मिळतात. तो आपल्या मित्रांसह गायी चरायला घेऊन जायचा. कृष्णावर गोकुळचे सर्व लोक खूप प्रेम करायचे. कृष्णा देखील प्रत्येकाला मदत करायचा.
श्री कृष्णाला चेंडूचा खेळ सुद्धा खूप आवडायचा. त्याने आपल्या सवंगड्यांना मोठ्या धोक्यांपासून नेहमीच वाचवले होते. या कारणास्तव, तो लोकांमध्ये खूप लोकप्रिय झाला.
कृष्णाने लोकांना गायींचे महत्त्व सांगितले. त्यांनी गायींचे संरक्षण व पालन करण्यास जनतेला प्रोत्साहन दिले. यामुळे शेतीची प्रगतीही झाली. यामुळे गोपाळांच्या लोकांच्या आरोग्यामध्ये मोठ्या प्रमाणात सुधारणा झाली. गोपिकांचे सुद्धा कृष्णावर खूप प्रेम होते. कृष्णाच्या बासरीचे सूर ऐकण्यासाठी, गोपिका सर्व कामे सोडून यायच्या.
मंदिरांची करण्यात येणारी सजावट
ज्या दिवशी श्री. कृष्णाचा जन्म झाला आहे, त्या दिवशी मंदिरे खास सजावट केलेली असतात. जन्माच्या दिवशी, संपूर्ण दिवस उपवास ठेवतात. या दिवशी मंदिरात भजन कीर्तन गायली जातात आणि श्री कृष्णाला पाळण्यात बसवून पाळणा म्हणतात.
या दिवशी रासलीला देखील आयोजित केली जाते. श्री कृष्णा जन्माष्टमी दिवशी, प्रत्येक घरासमोर रांगोळ्या काढल्या जातात. मंदिरात एक पाळणा बांधला जातो. त्या पाळण्यात कृष्णाला ठेवतात. इतर खेळणी कृष्णाभोवती ठेवली जातात.
जन्माष्टमी दिवशी मुले खूप उत्साही असतात कारण त्यांना अनेक प्रकारचे खेळणी खरेदी करून पाळणा सजवावा लागतो. कृष्णालीला देखील बऱ्याच ठिकाणी आयोजित केली जाते.
श्री कृष्णा मंदिर सजवण्यासाठी तीन-चार दिवस आधी सुरुवात केली जाते. जन्माच्या दिवशी मंदिराचे सौंदर्य एकदम खुलून उठते. मंदिरे रंगीत बल्बने सजली असतात.
या दिवशी, लोक सुद्धा मंदिराची कामे पूर्ण करण्यात मदत करतात. जन्माच्या दिवशी मंदिरात अशी गर्दी असते की सुरक्षेसाठी पोलिस, सेवक लोकांना मंदिराबाहेर आपले काम जबाबदारीने पार पाडावे लागते.
संदेश
या दिवशी सर्व लोक उपवास ठेवतात परंतु कोणताही देव आपल्याला सांगत नाही की आपण माझ्यासाठी उपवास पकडावा. फक्त तुम्ही तुमच्या श्रद्धेनुसार देवाची पूजा केली पाहिजे.
जेव्हा जग दु: ख, पाप, व्याभिचार आणि भ्रष्टाचार वाढवते तेव्हा ते दूर करण्यासाठी काही महान शक्ती जन्माला येते. म्हणूनच माणसाने नेहमी सत्यात गुंतले पाहिजे. या कारणास्तव आपण श्री कृष्णाने दिलेले संस्कार स्वीकारले पाहिजेत.
तर हा होता कृष्ण जन्माष्टमी वर मराठी निबंध, मला आशा आहे की आपणास कृष्ण जन्माष्टमी वर मराठी निबंध (Krushna Janmashtami essay in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडत असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
