भारतातील राजकारण मराठी निबंध, Essay On Politics in Marathi

आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे भारतातील राजकारण मराठी निबंध (essay on politics in Marathi). भारतातील राजकारण मराठी निबंध हा मराठी माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.

तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी भारतातील राजकारण मराठी निबंध (essay on politics in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.

भारतातील राजकारण मराठी निबंध, Essay On Politics in Marathi

कोणत्याही देशातील राजकारणात सत्ताधारी पक्ष आणि विरोधी पक्षांचा समावेश असतो. सामान्यतः राजकीय पक्ष आपल्या पक्षाच्या एकाच विचारसरणीवर आपल्या पक्षाचा प्रचार करतात. राजकारणात डाव्या आणि उजव्या विचारसरणीचे विचार असलेले पक्ष असतात.

परिचय

जेव्हा आपण राजकारण हा शब्द ऐकतो तेव्हा आपण नेहमी सरकार, राजकारणी आणि राजकीय पक्षांचा विचार करतो. एखाद्या देशाला संघटित सरकार देण्यासाठी आणि विशिष्ट मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार कार्य करण्यासाठी एका मोठ्या आणि बहुमत असलेल्या पक्षाची गरज असते. पण राजकारणात फक्त एकाच पक्ष असतो असे कधीच नसते, विरोधी पक्ष सुद्धा असतात आणि आपली सत्ता यावी यासाठी ते सुद्धा प्रयत्न करत असतात.

पण राजकारण हे फक्त सरकारमधील सत्तेपुरते मर्यादित नसते. तीच सत्ता मिळवण्यासाठी धावपळ करणाऱ्यांबद्दलही आहे. विरोधी पक्षाचे उमेदवार राजकीय वादविवादाच्या वेळी सत्तेवर असलेल्या पक्षाला प्रश्न विचारतात . लोकांना माहिती देण्याचा आणि सध्याचे सरकार काय करत आहे याची त्यांना जाणीव पूर्ण जनतेला करून देण्याचा त्यांचा हेतू आहे. हे सर्व केवळ राजकारणाच्या जोरावर केले जाते.

भारताच्या राजकारणात निवडणुकीनंतर जिंकणाऱ्या राजकीय पक्षाला सत्ताधारी पक्षाकडून सत्ता मिळवण्याची प्रक्रिया म्हणतात. ही राजकीय निवडणूक प्रक्रिया संपूर्ण देशात होते. अशा सर्व होणाऱ्या निवडणुकांवर निवडणूक आयोगाचे नियंत्रण असते. १९५१ मध्ये स्वातंत्र्यानंतर भारतात पहिली सार्वत्रिक निवडणूक झाली. भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसने स्वातंत्र्यानंतर भारतातील पहिली निवडणूक जिंकली. भारतात दोन मोठे राष्ट्रीय पक्ष आहेत, एक राष्ट्रीय काँग्रेस आणि दुसरा भारतीय जनता पक्ष.

आपल्या देशातील निवडणुकीचे स्वरूप

भारताचे राजकारण संसदीय संरचनेत कार्य करते, राष्ट्रपती आणि देशाचे पंतप्रधान सरकारचे प्रतिनिधित्व करतात. भारत हा लोकशाहीने चालणारा एक प्रजासत्ताक देश आहे.

अशा प्रकारे देशाचे पंतप्रधान सरकार चालवतात. देशाचे प्रमुख राष्ट्रपती असले तरी सर्व अधिकार पंतप्रधानांच्या हातात असतात. राष्ट्रपती हा देशाचा सर्वोच्च नागरिक असतो.

देशातील सार्वत्रिक निवडणुकांद्वारे लोक त्यांच्या आवडीचा प्रतिनिधी निवडण्यास पूर्णपणे स्वतंत्र आहेत. देशातील प्रत्येक व्यक्ती ज्याने वयाची १८ वर्षे ओलांडली आहेत, त्याला मुक्तपणे मतदान करण्याचा आणि आपला प्रतिनिधी म्हणून निवडण्याचा अधिकार आहे. दर पाच वर्षांनी देशाची सार्वत्रिक निवडणूक घेतली जाते, ज्यामध्ये तुम्ही तुमचा प्रतिनिधी मुक्तपणे निवडू शकता.

भारतीय राजकारणातील राजकीय पक्ष

आपल्या देशात अनेक राजकीय पक्ष आहेत. स्वातंत्र्यानंतर देशात अनेक राजकीय पक्षांची स्थापना झाली. त्यापैकी काही पक्ष राष्ट्रीय पातळीवर तर काही राज्य पातळीवर होते. आजकाल प्रत्येक राज्यात काही स्थानिक पक्षही आहेत, जे त्या त्या राज्यात आपले वर्चस्व राखून आहेत.

कोणताही राजकीय पक्ष मग तो राष्ट्रीय पातळीवरील पक्ष असो वा राज्यस्तरीय पक्ष, त्या पक्षासाठी विशेष चिन्ह असणे आवश्यक असते. राजकीय पक्षाचे चिन्ह असल्यामुळे लोक त्या पक्षाची ओळख चिन्हावरून करतात आणि त्याचा वापर निवडणूक चिन्ह म्हणूनही केला जातो. लोक निवडणुकीच्या वेळी या चिन्हाद्वारे पक्ष ओळखून मतदान करतात. या राजकीय पक्षांची निवडणूक आयोगाने नोंदणी करणे आवश्यक आहे.

सर्वच राजकीय पक्ष निवडणुकांपूर्वी आपले विविध कार्यक्रम आणि धोरणांची जाणीव सर्वसामान्यांना करून देतात. सर्वसामान्यांची मते मिळवण्यासाठी सर्व राजकीय पक्ष विविध कार्यक्रम आणि रॅलींद्वारे नागरिकांना संबोधित करतात.

भारतीय राजकारणात असे अनेक राजकीय पक्ष आहेत ज्यांना निवडणूक आयोगाची मान्यता आहे. उदाहरणार्थ, भारतीय जनता पक्ष, राष्ट्रीय काँग्रेस पक्ष, शिवसेना, समाजवादी पक्ष, आम आदमी पक्ष इ. ज्यांचे वर्चस्व भारतीय राजकारणावर परिणाम करते.

भारतीय राजकारणातील काही वाईट गोष्टी

भारतीय लोकशाही देशात अनेक राजकीय पक्ष असूनही अनेक समस्याही आहेत. आपल्या देशाच्या विकासासाठी आणि प्रगतीसाठी त्यांना दूर करणे अत्यंत आवश्यक आहे.

देशाच्या राजकारणाला आणि विकासाला कमकुवत करणारा पहिला आणि महत्त्वाचा घटक म्हणजे भ्रष्टाचार. देशातील कोणत्याही चुकीच्या कृत्याला लाच देऊन योग्य सिद्ध करून दाखवण्यासाठी भ्रष्टाचाराची मदत घेतली जाते. सरकारी क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात भ्रष्टाचार आहे. सर्व नियंत्रण राजकीय पक्षांच्या हातात असून, राजकीय पक्ष आपल्या पक्षाच्या हितासाठी पैसे घेऊन बेकायदेशीर पणे पात्र नसलेल्या लोकांना सुद्धा नोकर्‍या देतात. त्यामुळे देशातील उज्ज्वल आणि होतकरू विद्यार्थ्यांना चांगल्या नोकऱ्या मिळत नाहीत.

विरोधकांची बदनामी करण्यासाठी विविध राजकीय पक्षांचे मंत्री खोट्या बातम्या पसरवतात आणि त्यांच्या विरोधात प्रक्षोभक भाषणे देतात. ते लिंगभेदी टीका करतात आणि लोकांच्या मनात द्वेष निर्माण करतात आणि त्यांचा पक्ष बहुसंख्य जागांवर जिंकलेला पाहतो.

शिवाय, बहुसंख्य राजकारणी भ्रष्ट आहेत. ते देशाच्या हितापेक्षा त्यांच्या वैयक्तिक हितासाठी त्यांच्या शक्तीचा दुरुपयोग करतात. घोटाळे आणि बेकायदेशीर व्यवहारांमध्ये गुंतलेले मंत्री आणि त्यांचे कुटुंब यासारख्या अनेक बातम्या आपण पाहतो.

सत्तेत येण्यापूर्वी सरकार जनतेला अनेक आश्वासने देते. लोकसुद्धा आपली सर्व वचने पूर्ण होतील असा विचार करून ते त्यांना मतदान करतात. मात्र, सत्ता मिळताच ते जनतेकडे पाठ फिरवतात. ते त्यांच्या स्वार्थासाठी काम करतात आणि प्रत्येक निवडणुकीत लोकांना मूर्ख बनवत असतात.

जर आपण भारतीय निवडणुकांच्या परिस्थितीवर नजर टाकली तर, पुरेशी शक्ती आणि पैसा असलेली कोणतीही व्यक्ती निवडणूक लढवू शकते. त्यांना फक्त देशाचे नागरिक असणे आणि किमान २५ वर्षांचे असणे आवश्यक आहे. सर्वात विचित्र गोष्ट म्हणजे निवडणूक लढवण्यासाठी किमान शैक्षणिक पात्रता आवश्यक नसते. अशा प्रकारे, किती अशिक्षित आणि अपात्र उमेदवार सत्तेत येतात आणि नंतर ते आपल्या भागाचा विकास सुद्धा करू शकत नाहीत हे आपण पाहतो.

निष्कर्ष

भारतीय राजकारण हे चांगल्या आणि वाईट नेत्यांनी बनलेले आहे. जिथे एक चांगला नेता आपल्या चांगल्या प्रतिमेने आपल्या भागाचा विकास करतो तर दुसरीकडे चुकीच्या पद्धतीने नेत्यांची निवड करून आणि वैयक्तिक फायद्यासाठी राजकारण केल्याने आपल्या देशाचा विकास खंडित सुद्धा होत आहे.

थोडक्‍यात, भ्रष्ट आणि अशिक्षित राजकारण्यांपासून देशाला वाचवायचे आहे जे आपल्या देशाचा विकास करू शकत नाहीत. आपल्या देशाच्या समृद्ध भविष्यासाठी आपण सर्वांनी एकत्र येऊन काम केले पाहिजे.

तर हा होता भारतातील राजकारण मराठी निबंध. मला आशा आहे की आपणास भारतातील राजकारण मराठी निबंध हा लेख (essay on politics in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.