आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे राजगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Rajgad fort information in Marathi). राजगड किल्ला हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी राजगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Rajgad fort information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
राजगड किल्ला माहिती मराठी, Rajgad Fort Information in Marathi
राजगड ज्याचा अर्थ सर्व किल्ल्यांचा राजा आहे. राजगड हा महाराष्ट्रातील सर्वात सुंदर किल्ल्यांपैकी एक मानला जातो. राजगड किल्ल्याचे संरचनात्मक आणि ऐतिहासिक महत्त्व त्याला महाराष्ट्रातील महत्वाच्या असलेल्या किल्ल्यांपैकी एक बनवते .
परिचय
राजगड हा पुण्यातील कात्रजपासून ३० किमी अंतरावर असलेला अतिशय लोकप्रिय किल्ला आहे. समुद्रसपाटीपासून किल्ल्याची उंची ४,२५० फूट आहे. हा किल्ला सह्याद्री पर्वत आणि जवळपासच्या खोऱ्यांचे निसर्गरम्य दृश्य दाखवतो. राजगडावरून सिंहगड किल्ला आणि तोरणा किल्ला सुद्धा पाहता येतो.
राजगड किल्ल्याचा इतिहास
राजगड हा किल्ला हिंदवी स्वराज्य म्हणजेच मराठ्यांची राजधानी म्हणून ओळखले जात असे आणि भारतातील किल्ल्यांचा राजा मानला जातो. राजगड हा किल्ला मराठ्यांच्या अनेक महत्वाच्या लढायांचा साक्षीदार आहे. शिवाजी राजांचा मुलगा संभाजी मरण पावल्यानंतर १६८९ मध्ये मुघलांनी हा किल्ला ताब्यात घेतला.
हा किल्ला छत्रपती शिवाजी महाराजांचे पुत्र संभाजी राजे यांचा जन्म, छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या राणी सईबाई यांचा मृत्यू , छत्रपती शिवाजी महाराजांचे आग्रा वरून सुटका अशा अनेक घटनांचा साक्षीदार आहे.
१६६५ मध्ये मुघल सेनापती जयसिंग पहिला, मुघल सैन्यासोबत पुरंदरच्या तहावर स्वाक्षरी करताना छत्रपती शिवाजी महाराजांनी ठेवलेल्या २३ किल्ल्यांपैकी राजगड किल्ला देखील एक होता. या तहानुसार २३ किल्ले मुघलांच्या ताब्यात देण्यात आले.
राजगडावर काय पहावे
संजीवनी आणि पद्मावती माची या गडावरील महत्त्वाच्या वास्तू आहे. मराठ्यांच्या राजवटीत या माचीचा उपयोग किल्ल्याच्या संरक्षणासाठी गड म्हणून केला जात असे.
पद्मावती मंदिर हे पद्मावती देवीचे मंदिर आहे. अनेक ट्रेकर्स रात्रीच्या ट्रेकसाठी याचा निवारा म्हणून वापर करतात.
रामेश्वरम मंदिर हे आणखी एक छोटे मंदिर आहे जे पद्मावती मंदिराच्या समोरील अंगणात आहे. हे भगवान शिवाचे मंदिर आहे. हे रात्रीच्या मुक्कामासाठी वापरले जाऊ शकते आणि ५ ते ६ लोक राहू शकतात.
पाली दरवाजा हा राजगडाचा मुख्य दरवाजा आजही शाबूत आहे. आजूबाजूच्या वास्तू अजूनही शाबूत आहेत.
पाली मार्गाने जाणाऱ्या ट्रेकर्सना या दरवाज्याने गडावर जावे लागते.
शिवाजीच्या पत्नींपैकी, सईबाई भोसले त्यांची पहिली पत्नी देखील होती. त्यांचे सईबाईंवर खूप प्रेम होते असे मानले जाते. सईबाईंनी राजगड किल्ल्यावर अखेरचा श्वास घेतला आणि त्यांच्या स्मरणार्थ समाधी बांधण्यात आली.
पद्मावती तलाव हा गोड्या पाण्याचा छोटा तलाव आहे. त्याच्या भिंती आजही शाबूत आहेत आणि हा तलाव कधीच कोरडा पडत नाही. चोर दरवाजा किंवा गुप्त दरवाजा थेट पद्मावती तलावाकडे जातो.
राजगड किल्ल्यावर कसे जायचे
जर तुम्ही विमानाने येणार असाल तर पुण्याला थेट विमानसेवा सहज उपलब्ध आहे. आणि पुण्याहून गुंजवणे पर्यंत राज्य परिवहनच्या बसेस उपलब्ध आहेत. गुंजवणे येथून शेअर रिक्षा किंवा स्थानिक वाहतूक तुम्हाला राजगड गावात घेऊन जाते. तसेच पुणे-सातारा महामार्गाने थेट मार्ग आहे.
राजगडावर जाण्याचा मार्ग नसरापूर फाटा मार्गे आहे जो कात्रज बोगद्यापासून अंदाजे १५ ते २० किमी आहे आणि NH ४ वरील पहिल्या टोलनंतर मॅकडोनाल्ड्स/डोमिनोस आउटलेटपासून फक्त ५ किमी आहे. NH ४ ने नसरापूरला पोहोचा, हे पुणे स्टेशनपासून अंदाजे ३५ किमी आहे.
गुंजवणे मार्गे जाताना हा किल्ला चढणे थोडे कठीण आहे कारण तो चोर दरवाज्याकडे जातो आणि ट्रेक दरम्यान ४-५ वेळा आराम घेऊन ट्रेकिंगसाठी जवळपास दोन ते अडीच तास लागतात.
पाली मार्गाने सुद्धा जाते येते जो तुम्हाला गडाच्या मुख्य दरवाजापर्यंत घेऊन जाईल. पाली गावातून ट्रेक तुलनेने सोपा आहे. त्यामुळे तुमच्या गटात वृद्ध लोक किंवा लहान मुले असल्यास, तुम्ही हा मार्ग निवडू शकता.
राजगडाला भेट देण्याचा उत्तम काळ
राजगडाला भेट देण्याचा उत्तम ऋतू म्हणजे पावसाळा आणि हिवाळा. पावसाळ्यात ट्रेकिंग छान वाटते पण ट्रेकचा मार्ग खूप निसरडा असल्याने ट्रेकर्सनी खबरदारी घेतली पाहिजे. किल्ल्यावर राहण्यासाठी हिवाळा हंगाम उत्तम आहे. हिवाळ्यात तापमान खूप कमी होते.
राजगडावर राहण्याची सोय
किल्ल्यात आणि आजूबाजूला पाहण्यासारखे बरेच काही असल्याने, तुम्हाला ते नीट पाहण्याकरिता एक दिवसापेक्षा जास्त वेळ लागेल. तुम्ही किल्ल्यावर असलेल्या दोन मंदिरांच्या आत किंवा किल्ल्यावर आपले तंबू लावू शकता. या भव्य किल्ल्यावर रात्रभर मुक्काम करा आणि जर तुम्ही हिवाळ्यात या किल्ल्याला भेट देत असाल तर तुमचे तंबू लावून आणि शेकोटी पेटवून गडावर कॅम्पिंगचा आनंद घ्या.
राजगड किल्ल्याजवळ अनेक हॉटेल्स आणि रेस्टॉरंट आहेत. तसेच, गावकरी झुणका भाकरी, चहा, पोहे आणि भजी पद्मावत मंदिरात, आठवड्याच्या शेवटी देतात. तुम्ही जर मांसाहारी असाल तर तुम्ही जवळपासच्या स्थानिक रेस्टॉरंटमध्ये चिकन-भाकरीचा आनंद घेऊ शकता.
निष्कर्ष
पुण्याजवळ वसलेला राजगड किल्ला हाः तोरणा, सिंहगड आणि पुरंदर किल्ल्यांनी वेढलेला आहे. हा किल्ला मराठा सैन्याने लढलेल्या विजयांचे आणि लढायांचे प्रतीक आहे आणि प्रसिद्ध भारतीय शासक, छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या पराक्रमाचे गौरव करण्यासाठी उभा आहे.
तर हा होता राजगड किल्ला मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास राजगड किल्ला हा निबंध माहिती लेख (Rajgad fort information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
