आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे रतनगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Ratangad fort information in Marathi). रतनगड किल्ला हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी रतनगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Ratangad fort information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
रतनगड किल्ला माहिती मराठी, Ratangad Fort Information in Marathi
रतनगड हा रतनवाडी, भंडारदरा जवळ असणारा एक किल्ला आहे. हा किल्ला महाराष्ट्रातील अहमदनगर जिल्ह्यात आहे.
परिचय
रतनगड हा किल्ला अहमदनगर आणि ठाणे जिल्ह्यांच्या सीमेवर आहे. हा किल्ला सुमारे ४०० वर्षे जुना आहे. नोव्हेंबरमध्ये हा किल्ला अनेकदा फुलांच्या झाडांनी झाकलेला असतो.
या किल्ल्याला गणेश, हनुमान, त्र्यंबक आणि कोकण असे एकूण चार दरवाजे आहेत. त्यात एक नैसर्गिक खडक पोकळी देखील आहे ज्यातून आकाश पाहता येते. त्याला नेधे किंवा सुईचा डोळा म्हणतात. किल्ल्यावरून प्रवरा किंवा अमृतवाहिनी नदी उगम पावली आहे.
रतनगड किल्ल्याचा इतिहास
हा किल्ला सुमारे ४०० वर्ष जुना आहे. छत्रपती शिवाजी राजे भोसले यांनी रतनगड ताब्यात घेतला .
किल्ल्यावरील गुहेच्या आत एक छोटेसे मंदिर असलेले रत्नाबाई तांदळ यांच्या नावावरून या किल्ल्याला हे नाव देण्यात आले आहे. रत्नाबाई, कळसूबाई आणि कात्राबाई या तीन बहिणींपैकी ती एक होती .
गडावर पाहण्याची ठिकाणे
रतनगडावर एक नैसर्गिक शिलाशिखर आहे ज्यामध्ये सर्वात वर पोकळी आहे ज्याला सुईचा डोळा म्हणतात. गडाला गणेश, हनुमान, कोकण आणि त्र्यंबक असे चार दरवाजे आहेत.
गडाच्या मुख्य मार्गावर गणपती आणि हनुमानाची शिल्पे दिसतात. गडाच्या माथ्यावरही अनेक विहिरी आहेत. रतनवाडी येथील मुख्य आकर्षण म्हणजे हेमाडपंत कालखंडातील – अंदाजे आठव्या शतकातील कोरीव कामांसाठी प्रसिद्ध असलेले अमृतेश्वर मंदिर. हा किल्ला प्रवरा/अमृतवाहिनी नदीचा उगम आहे.
भंडारदरा धरण या नदीवर बांधले आहे. गडाच्या माथ्यावरून शेजारील अलंग, कुलंग, मदन गड, हरिश्चंद्रगड, पट्टा असे किल्ले सहज दिसतात. संपूर्ण भंडारदरा धरणाचे दृश्य निखळ आनंद देते. गडावर अनेक दगडी पाण्याची टाकी आहेत. त्यापैकी काही वर्षभर पिण्यायोग्य पाणी साठवतात.
किल्ल्याच्या पूर्वेला दोन गुहा आहेत, ज्याचा वापर रात्रीच्या मुक्कामासाठी करता येतो.
किल्ल्यावर कसे पोहचावे
गडावर जाण्यासाठी दोन मुख्य मार्ग आहेत. एक मार्ग साम्रद गावातून तर दुसरा रतनवाडी गावातून सुरू होतो. भंडारदरा येथून बोटीने किंवा घोटी- भंडारदरा रस्त्याने रतनवाडी या पायथ्याचे गाव गाठले जाते. बोटीने हा ६ किमीचा प्रवास आहे आणि पुढे रतनवाडीपर्यंत ४ किमीचा प्रवास आहे.
रतनवाडी पासून जाण्याचा मार्ग हा सर्वात सोपा आहे, तो प्रवरा नदीच्या उत्तरेकडील दाट जंगलातून जातो. वनविभागाने बांधलेल्या लोखंडी शिडीमुळे गाद चढणे हे खूप सोपे जाते.
साम्रद गावातून जाणारा मार्ग खूपच अवघड आहे, तो अरुंद आहे जातो आणि शेवटी त्र्यंबक दरवाजावर पोहोचतो. गडाच्या कड्याभोवती फिरणारी वाट धरून संपूर्ण किल्ला दिसतो.
रतनगडावर कधी जाऊ शकतो
हा किल्ला वर्षभर भेटीसाठी उघडा असतो. या किल्ल्याला वर्षाच्या कोणत्याही वेळी भेट दिली जाऊ शकते परंतु ऑक्टोबर-फेब्रुवारी दरम्यान असतो जेव्हा तापमान थंड असते आणि लोक शक्यतो याच वेळी किल्ल्याला भेट देणे पसंत करतात.
रतनगडावर राहण्याची सोय
गडावर राहण्याची सोय नाही. पण रतनगडाच्या पायथ्याशी असलेल्या देवनमाळ गावात मुक्काम नक्की करता येतो. गडावर पाण्याची टाकी असली तरी उपलब्ध पाणी काही वेळा पिण्यायोग्य नसते. देवनमाळ गावातून पाणी घेऊन जाण्याचा सल्ला दिला जातो.
निष्कर्ष
तर हा होता रतनगड किल्ला मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास रतनगड किल्ला हा निबंध माहिती लेख (Ratangad fort information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
