आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे रोहिडा किल्ला मराठी माहिती निबंध (Rohida fort information in Marathi). रोहिडा किल्ला हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी रोहिडा किल्ला मराठी माहिती निबंध (Rohida fort information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
रोहिडा किल्ला माहिती मराठी, Rohida Fort Information in Marathi
रोहिडा किल्ला ज्याला विचित्रगड किल्ला असेही म्हणतात. हा किल्ला पुणे जिल्ह्यातील भोर पासून १० किलोमीटर अंतरावर आहे. हा किल्ला पुणे जिल्ह्यातील एक महत्वाचा किल्ला आहे. किल्ल्याचा जीर्णोद्धार श्री शिवदुर्गा संवर्धन समिती वनविभागाच्या आणि स्थानिक ग्रामस्थ यांच्या मदतीने करते.
परिचय
रोहिडा किल्ला भोर, जो पुणे जिल्ह्यातील विचित्रगड म्हणून ओळखला जातो. रोहिडा किल्ला रोहिडेश्वर किल्ला या नावानेही प्रसिद्ध आहे. पुण्यापासून ६१ किमी अंतरावर भोर तालुक्यात असलेले बाजारवाडी गाव हे किल्ल्याच्या पायथ्याचे गाव आहे, तर बाजारवाडी गाव भोरपासून ७ किमी अंतरावर आहे.
रोहिडा किल्ला पुणे महाराष्ट्राच्या सह्याद्रीच्या दक्षिणेकडील भागात बांधण्यात आला आहे. या किल्ल्याला अनेक प्रकारे ऐतिहासिक महत्व आहे.
रोहिडा किल्याचा इतिहास
रोहिडा हा किल्ला यादव काळात बांधला गेला. तिसर्‍या दरवाजावरील शिलालेखानुसार, विजापूरच्या मोहम्मद आदिल शहाने मे १६५६ रोजी या किल्ल्याची डागडुजी केली होती.
छत्रपती शिवाजी महाराजांनी रोहिड्याच्या बांदल-देशमुखांच्या हातून निकराच्या लढाईत किल्ला जिंकून घेतला. या संघर्षाची परिणती कृष्णाजी बांदल यांच्या मृत्यूत झाली. लढाईनंतर बांदलांचे मुख्य प्रशासक बाजीप्रभू देशपांडे यांच्यासह अनेक अधिकारी स्वराज्य चळवळीत सामील झाले.
पुरंदरच्या तहात १६६५ मध्ये शिवाजी राजांनी मुघलांना सोपवलेल्या २३ किल्ल्यांपैकी रोहिडा हा एक होता. २४ जून १६७० रोजी हा किल्ला पुन्हा शिवाजी राजांनी ताब्यात घेतला. कान्होजी जेधे यांचे संपूर्ण भोर राज्य आणि अर्धा रोहिडा किल्ला आणि काही भूभागावर संरक्षण होते.
पुढे मोगलांनी हा किल्ला ताब्यात घेतला. हा किल्ला भारताच्या स्वातंत्र्यापर्यंत भोर राज्यातील पंतसचिवच्या ताब्यात होता.
रोहिडा किल्ल्यावर कसे पोहचावे
रोहिडा किल्ल्यापासून सर्वात जवळचे शहर भोर आहे जे पुण्यापासून ६१ किमी अंतरावर आहे. भोरपासून ७ किमी अंतरावर असलेल्या बाजारवाडी हे किल्ल्याच्या पायथ्याचे गाव आहे.
भोर येथे चांगली हॉटेल्स आहेत, आता बाजारवाडी, खानापूर येथील छोट्या हॉटेलमध्येही चहा-नाष्टा मिळतो. बाजारवाडी हायस्कूलच्या पश्चिमेकडील डोंगरावरून ट्रेकिंगचा मार्ग सुरू होतो.
मार्ग अतिशय सुरक्षित आणि रुंद आहे. किल्ल्याच्या प्रवेशद्वारापर्यंत पोहोचायला एक तास लागतो.
बाजारवाडी मार्गे गडावर जाण्यासाठी हा सर्वात श्रेयस्कर आणि सोपा मार्ग आहे. सार्वजनिक वाहतुकीने जाण्यासाठी स्वारगेट एसटी स्टँडवरून भोरला जाण्यासाठी बस पकडावी लागेल. भोर एसटी स्टँडवरून बाजारवाडीला जाण्यासाठी बस मिळते.
अंबवडे/हातनोशी मार्गे जाणे टाळा कारण हा मार्ग चांगला नाही आणि सुमारे 2 तास लागतात. तसेच मार्गात पाहण्यासारखे काही विलक्षण दृश्य नाही. सार्वजनिक वाहतुकीने जाण्यासाठी स्वारगेट एसटी स्टँडवरून भोरला जाण्यासाठी बस पकडावी लागेल. भोर एसटी स्टँडवरून अंबवडेला जाण्यासाठी बस मिळते.
भोरमध्ये प्रवेश केल्यावर तुम्ही खाजगी वाहनाने येत असाल तर प्रथम उजवे वळण घेणे टाळा आणि कोणालाही बाजारवाडीला कसे जायचे ते विचारा.
गडावर पाहण्याची ठिकाणे
गडाच्या मुख्य प्रवेशद्वाराला तीन दरवाजे आहेत. दुसऱ्या गेटजवळ दगडी पाण्याचे टाके आहे. हे पाणी वर्षभर पिण्यासाठी उपलब्ध असते. दुसऱ्या दरवाजावर सिंह आणि शरभाच्या मूर्ती आहेत.
५७ पायऱ्या चढून गेल्यावर तिसरा दरवाजा लागतो. दरवाजाच्या दोन्ही बाजूला हत्तींच्या मस्तकांच्या मूर्ती आणि गेटच्या बाहेरील बाजूस फारसी आणि मराठी भाषेतील शिलालेख आहेत. गडावर रोहिडेश्वराचे मंदिर सुस्थितीत आहे.
गडावर सात बुरुज आहेत, ते म्हणजे शिरवळे बुरुज, पाटणे बुरुज, दामुगडे बुरुज, वाघजाई बुरुज, फत्ते बुरुज आणि सदर बुरुज. काही पुस्तकांमध्ये शिरजा बुरुजच्या उपस्थितीचा उल्लेख आहे, परंतु त्याचे स्थान अज्ञात आहे.
किल्ल्याच्या दक्षिणेला दगडी पाण्याच्या टाक्या आहेत. गडावरील सर्व ठिकाणांना भेट देण्यासाठी सुमारे एक तास लागतो.
रोहिडा किल्ल्याला भेट देण्याची उत्तम वेळ
रोहिडा किल्ल्याला भेट देण्याची उत्तम वेळ म्हणजे पावसाळ्यात. ज्या लोकांना कॅम्पिंग आवडते त्यांच्यासाठी हिवाळा हा सुद्धा चांगला सीजन आहे.
निष्कर्ष
शिवाजी महाराजांनी बांदल देशमुखांच्या एका लढाईत हा किल्ला जिंकला होता . लढाईनंतर, छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या स्वराज्य चळवळीत बरेच अधिकारी दाखल झाले. पुरंदरच्या तहात मुघलांना दिलेल्या अनेक किल्ल्यांपैकी हा किल्ला आहे.
तर हा होता रोहिडा किल्ला मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास रोहिडा किल्ला हा निबंध माहिती लेख (Rohida fort information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
