आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे संत सोयराबाई मराठी माहिती निबंध (Sant Soyarabai information in Marathi). संत सोयराबाई हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी संत सोयराबाई मराठी माहिती निबंध (Sant Soyarabai information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
संत सोयराबाई माहिती मराठी, Sant Soyarabai Information in Marathi
सोयराबाई या १४ व्या शतकातील महाराष्ट्रातील महार जातीतील संत होत्या. त्या आपले पती चोखामेळा यांची शिष्या होत्या.
परिचय
सोयराबाईंनी स्वत:च्या संकल्पनेतील श्लोक वापरून मोठे साहित्य रचले. तिने बरेच अभंग लिहिले परंतु सुमारे ६२ अभंग लोकांना माहिती आहेत. तिच्या कवितांमध्ये तिच्या देवाप्रती असलेल्या भक्तीचे वर्णन केले आहे आणि अस्पृश्यतेवरचा तिचा आक्षेप आहे.
सोयराबाईंचा असा विश्वास होता की शरीर हे केवळ अपवित्र किंवा प्रदूषित असू शकते, परंतु आत्मा हा सदैव शुद्ध, शुद्ध ज्ञान आहे. शरीर हा अशुद्ध जन्माला येतो आणि मग कोणीही शरीरात शुद्ध असल्याचा दावा कसा करू शकतो? शरीरात खूप प्रदूषण आहे. परंतु शरीराचे प्रदूषण. शरीर शरीरातच राहते. आत्मा त्याच्यापासून अस्पर्श असतो.
संत सोयराबाई यांचा जन्म
संत सोयराबाईंच्या जन्माबद्द फारशी माहिती उपलब्ध नाही. त्यांचा जन्म हा साधारण १४ व्या शतकात झाला असे बोलले जाते. त्यांचा जन्म एक खालच्या जातीच्या अशा महार कुटुंबात झाला होता.
संत सोयराबाई यांचे जीवन
सोयराबाई या संत-कवींच्या वारकरी परंपरेशी संबंधित होती जी विविध जातींशी संबंधित होती. संत सोयराबाईं या संत चोखामेळा यांच्या पत्नी होत्या. आपल्या संसारासाठी त्या खूप मेहनत घेत होत्या. आपला संसार थाटताना त्या सतत पांडुरंगाचे ध्यान सुद्धा करत होत्या. त्यांचे संपूर्ण कुटुंब हे उदरनिर्वाहासाठी मोलमजुरी करत असत. खालच्या जातीचे असल्यामुळे त्यांना मंदिरात प्रवेश नव्हता.
संत सोयराबाई यांचे कार्य
त्यांनी नेहमीच ब्राह्मणवादाच्या जाती आणि लिंग श्रेणीच्या पलीकडे असलेल्या आध्यात्मिक ज्ञानावर भर दिला. एक समानतावादी भक्ती स्थान प्रदान करणारे धार्मिक तत्वज्ञान सर्वात अत्याचारित वर्गांना आकर्षित करते. काहींना मंदिरात प्रवेश कसा दिला जात नाही, असे सांगूनही भक्तांमध्ये भेदभाव केला जात असल्याची तक्रार तिने देवाकडे केली.
सोयराबाईंनी पतीसह पंढरपूरला वार्षिक तीर्थयात्रा काढली. सनातनी ब्राह्मणांनी त्यांचा छळ केला पण त्यांचा विश्वास आणि मनःशांती कधीही गमावली नाही.
संत सोयराबाईंचे अभंग
सोयराबाईचे अभंग तिची गरिबी व्यक्त करतात, अनेकदा धार्मिक सणानंतर दलितांमध्ये वाटण्यात येणाऱ्या उरलेल्या अन्नाचा संदर्भ देतात. ते स्पष्टपणे भक्ती परंपरेची सामान्य समज दर्शवतात की देव माता आणि पिता दोन्ही आहे आणि सांसारिक किंवा वैवाहिक जीवनातील भावना आणि समस्यांवर उपाय म्हणून देवाच्या नावाचा जप केला जातो. या व्यतिरिक्त, तिच्या एका अभंगामध्ये, ती देवाला तिच्या स्थितीबद्दल निंदा करते जी तिला मंदिरात प्रवेश करू देत नाही.
पंढरीचे ब्राम्हणे चोखासी छळीले । तयालागीं केले नवल देवें ॥१॥
सकळ समुदाव चोखियाचे प्रमुख । रिद्धी सिध्दि द्वारी तिष्ठताती ॥२॥
रंग माळा सडे गुढीया तोरणे । आनंद कीर्तन वैष्णवांचे ॥३॥
अनेक ब्राम्हण बसल्या पंगती । विमान पाहती सुरवर ॥४॥
तो सुख सोहळा दिवाळी दसरा । वोवाळी सोयरा चोखीयासी ॥५॥
दलित असल्यामुळे त्यांच्या जीवनातील दु:खाचे संदर्भ सापडत असले तरी हे अभंग फार कमी आहेत.
संत सोयराबाईंसारख्या संत-कवयित्रींनी त्यांच्या दैनंदिन अस्तित्वाच्या कष्टांबद्दल आणि भेदभावाबद्दल बोलत असल्याने, विषमतावादी समाजात परिवर्तन घडवून आणण्याचा आग्रहही आहे. तिच्या मते, दलित-बहुजन संतांच्या या आवाजांना भारतातील सुरुवातीच्या स्त्रीवाद मानला पाहिजे. या महिला संत भारताच्या सुरुवातीच्या आधुनिकतेचा भाग होत्या आणि त्यांच्या सांस्कृतिक संदर्भात त्यांचे संघर्ष आणि वाटाघाटी समजून घेतल्या पाहिजेत आणि मुक्ती देणारा सांस्कृतिक इतिहास म्हणून त्याचा पुनर्व्याख्या केला पाहिजे यावर त्या जोर देतात.
संत सोयराबाई यांचा मृत्यू
संत सोयराबाईंच्या निधनाबद्दल फारशी माहिती उपलब्ध नाही. त्यांनी लिहलेला एक अभंग “चोखा मेळविला रुपी | आता माझी कोण गती” हा त्यांचा पती चोखामेळा यांच्या समाधीसोह्ळ्याचे वर्णन करणारा अभंग आहे. यावरून असे समजते कि सोयराबाईंचा मृत्यू हा चोखामेळा यांच्या नंतर झाला असेल.
निष्कर्ष
आपल्या सनी वाणीच्या अभंगातून रोजच्या जगण्याचे वास्तव सांगणाऱ्या संत अशी ओळख असणाऱ्या सोयराबाई होत्या. साक्षात पांडुरंगाला आपल्या घरी जेवनाचे निमंत्रण त्यांनी दिले होते. संत सोयराबाई यांनी तत्कालीन सामाजिक विषमतेमुळे होरपळून निघालेल्या, भौतिक व्यवहार, उच्च आणि नीच असे भेदभाव असलेल्या गोष्टींवर आपल्या अभंगांमधून प्रकाश टाकण्याचा प्रयत्न केला.
तर हा होता संत सोयराबाई मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास संत सोयराबाई हा निबंध माहिती लेख (Sant Soyarabai information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
