आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे इंधन बचत मराठी निबंध (save fuel essay in Marathi). इंधन बचत या विषयावर लिहलेला हा मराठी माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी इंधन बचत मराठी निबंध (save fuel essay in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
इंधन वाचवा, इंधन बचत मराठी निबंध, Save Fuel Essay in Marathi
निसर्गाने आपल्याला बऱ्याच मौल्यवान गोष्टी दिल्या आहेत. आपल्याला प्राणी , झाडे, आणि हे जग दिले गेले आहे. आपण सर्व या अनेक अशा आवश्यक घटकांवर अवलंबून आहे. या सर्वांसाठी इंधन देखील आवश्यक वस्तू आहे.
परिचय
या जगामध्ये उर्जेचा सर्वात महत्त्वाचा स्त्रोत म्हणजे इंधन. इंधन हे एकदाच वापरला जाऊ शकते आणि इंधनाचा साथ हा मर्यादित आहे.
इंधन ही एक प्रकारच्या ऊर्जेचा स्रोत आहे. इंधनावर खूप गोष्टी अवलंबून आहेत. सतत वाढत जाणाऱ्या लोकसंख्येच्या या जगात आणि त्यांच्या वेगाने वाढत्या मागण्यांसाठी, सर्व प्रकारच्या इंधनाला अत्यंत महत्त्व आहे. आपण त्याचे संवर्धन करावे आणि पेट्रोल, डिझेल, रॉकेल इत्यादी इंधनाच्या जागी उर्जेचे नवे स्त्रोत शोधणे गरजेचे आहे.
इंधनांचे वर्गीकरण
इंधनांचे दोन गटांमध्ये वर्गीकरण केले जाऊ शकते.
- नूतनीकरण योग्य इंधन स्त्रोत – जसे सौर, वारा, बायोगॅस इ.
- नूतनीकरण न होणारे इंधन स्त्रोत – जीवाश्म इंधन जसे पेट्रोल, डिझेल, कोळसा, रॉकेल इ.
इंधन संवर्धन म्हणजे काय
लोकसंख्येच्या वाढत्या मागणीमुळे, मालाचे उत्पादन आणि इतर सुविधांसाठी मागणी तितकेच वाढते इंधन आवश्यक आहे. यामुळे निसर्गाच्या समतोलतेमध्ये असंतुलन निर्माण झाले आहे. यामुळे जास्त इंधन साठा शिल्लक नाही.
जीवाश्म इंधन विशेषतः या श्रेणीमध्ये येतात जेथे आज ते अशा टप्प्यांवर पोहोचले आहे की आता त्याचा जपून वापर करणे खूप आवश्यक आहे. तसे न केल्यास २०६० पर्यंत सर्व जीवाश्म इंधन कमी होतील असे एका अहवालानुसार सांगितले आहे.
जीवाश्म-इंधन कसे तयार होते
जीवाश्म इंधन हे सडलेल्या वनस्पती आणि प्राण्यांसह कार्बनयुक्त पदार्थांचे ज्वलनशील भूगर्भीय साठे उच्च तापमान, उष्णता आणि दाबाच्या स्थितीमुळे त्यांच्यावर गाळाच्या खडकांच्या थरांचे जास्त ढीग होतात आणि तयार होते.
तथापि ही प्रक्रिया दिसते तितकी सोपी नाही आणि ती पूर्ण करण्यासाठी लाखो वर्षे लागतात. म्हणून जर आपण आपल्या पूर्वीच्या जीवाश्म इंधनाचा साठा त्याच्या निर्मितीपेक्षा वेगाने कमी केला तर पर्यावरणाचा समतोल भंग होईल आणि त्यामुळे आपत्ती अटळ आहे.
जीवाश्म इंधन आणि त्यांचा अंधाधुंद वापर
आजच्या जगात आपण आपल्या आजूबाजूच्या प्रत्येक गोष्टीत जीवाश्म इंधन वापरतो.
- पेट्रोल, डिझेल, कारमध्ये वापरले जाणारे हे जीवाश्म इंधन आहे.
- केरोसिन, मिथेन वायू, इंधन म्हणून वापरला जातो, हे जीवाश्म इंधनांमधूनही येते.
- थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये वीजनिर्मितीसाठी वापरला जाणारा कोळसा.
- संकुचित नैसर्गिक वायू (CNG) हा इंधनाचा स्वच्छ स्रोत आहे पण हे देखील जीवाश्म-इंधन आहे.
- घरगुती आणि मोठ्या प्रमाणात स्वयंपाकाच्या हेतूसाठी वापरण्यात येणारा द्रवरूप नैसर्गिक वायू (एलपीजी) जीवाश्म इंधनातूनही येतो.
इंधन संवर्धन का गरजेचे आहे
आपल्या पुढच्या पिढीसाठी चांगले जीवन असावे हे सुनिश्चित करण्यासाठी सर्वात महत्त्वाचे पाऊल म्हणजे इंधनाचे संवर्धन करणे.
आज, जगातील ८०% पेक्षा जास्त ऊर्जेच्या गरजा जीवाश्म इंधनांच्या वापराद्वारे पूर्ण केल्या जातात. या बेपर्वा इंधन वापराचे इतरही अनेक परिणाम आहेत ज्यामुळे पृथ्वीच्या पर्यावरणीय समतोलाचे मोठे नुकसान होऊ शकते.
इंधन वाचवण्यासाठी काय करावे
ज्या ठिकाणी सूर्यप्रकाश मुबलक प्रमाणात उपलब्ध आहे त्या ठिकाणी आपण अधिकाधिक सौर पॅनेलचा वापर केला पाहिजे, जसे पथदिव्यांसाठी.
सौर ऊर्जा आम्हाला जगातील सर्वोत्तम देते कारण या सौर ऊर्जा प्रणाली केवळ जीवाश्म इंधनाचा वापर कमी करत नाहीत तर आमचे वीज बिल देखील कमी करतात आणि अखंड ऊर्जेचा शाश्वत आणि अक्षरशः मुक्त स्त्रोत आहे.
छतावरील सौर हीटर हे सेंट्रल हीटिंगसाठी तसेच वॉटर हीटिंगसाठी खूप प्रभावी आहेत.
जुन्या हॅलोजन आणि दिवे यांच्याऐवजी नवीन एलईडी तंत्रज्ञानाचे बल्ब आणि दिवे वापरल्याने जीवाश्म इंधनाचा वापर अर्ध्यापर्यंत कमी होऊ शकतो.
दिवसा शक्य तितक्या नैसर्गिक प्रकाशासाठी इमारतींची रचना केली गेली पाहिजे ज्यामुळे विजेचा वापर मोठ्या फरकाने कमी होईल आणि किफायतशीर देखील असेल कारण यामुळे बरीच ऊर्जा वाचते.
टर्बाइनद्वारे पवन ऊर्जेचा वापर करण्यासाठी प्रणाली जीवाश्म इंधनासाठी एक उत्कृष्ट पर्याय आहे.
रिकाम्या खोल्यांमध्ये दिवे आणि पंखे बंद करणे यासारख्या सोप्या पद्धती देखील जीवाश्म इंधनाच्या संवर्धनासाठी योग्य योगदान देऊ शकतात.
स्वदेशी गोबर गॅस संयंत्र, जे शेणखताचा वापर ज्वलनशील वायू तयार करण्यासाठी करतात, ज्यांचा स्वयंपाक इंधन म्हणून वापर केला जातो, हे आमच्या फायद्यासाठी अक्षय ऊर्जा बाहेर टाकण्याचे आणि एलपीजीमधून जीवाश्म इंधनाचा अतिवापर कमी करण्याचे एक फायदेशीर तंत्र आहे.
वनस्पती स्त्रोतांपासून तयार केलेल्या बायोडिझेलला सध्या नवीन देशांमध्ये प्रोत्साहन दिले जात आहे कारण ते इंधनाचे स्वच्छ स्त्रोत आणि हायड्रोकार्बन डिझेलचा उत्कृष्ट पर्याय आहेत.
निष्कर्ष
पुढील 5 वर्षांत जागतिक कच्च्या तेलाची मागणी हि उच्च पातळीवर असेल. त्यामुळे इंधन कमतरता जाणवू लागेल. यांचा सर्व घटकांवर परिणाम होईल
जर आपण जीवाश्म इंधनांचा वापर कमी केला तर प्रदूषण देखील कमी होईल आणि त्यामुळे आमच्या तसेच आमच्या भावी पिढ्यांसाठी निरोगी भविष्य घडेल.
जीवाश्म इंधनाची कमतरता लक्षात घेऊन लोक ऊर्जेच्या नूतनीकरण करण्यायोग्य स्त्रोतांकडे वळतील. अशाप्रकारे आपण लवकर सुरुवात केली पाहिजे अन्यथा कोणताही पर्याय शिल्लक नसताना आपल्याला अन्य पर्याय शोधायला वेळ भेटणार नाही.
तर हा होता इंधन बचत मराठी निबंध. मला आशा आहे की आपणास इंधन बचत हा मराठी माहिती निबंध लेख (save fuel essay in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
