आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे शिवडी किल्ला मराठी माहिती निबंध (Sewri fort information in Marathi). शिवडी किल्ला हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी शिवडी किल्ला मराठी माहिती निबंध (Sewri fort information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
शिवडी किल्ला माहिती मराठी, Sewri Fort Information in Marathi
शिवडी किल्ला हा इंग्रजांच्या काळात जास्त वापर झालेला किल्ला आहे.
परिचय
हा किल्ला प्रामुख्याने संरक्षणासाठी बांधण्यात आला होता. १६८० मध्ये बांधलेला, मुंबई बंदराच्या कडेला दिसणार्‍या टेकडीवर असलेला हा किल्ला टेहळणी करण्यासाठी वापर होत होता.
शिवडी किल्ल्याचा इतिहास
अठराव्या शतकापर्यंत मुंबईत अनेक लहान बेटांचा समावेश होता. १६६१ मध्ये, यापैकी सात बेटे पोर्तुगीजांनी इंग्लंडच्या चार्ल्स दुसरा याला दिली.
१६७२ मध्ये सिद्दींच्या अथक हल्ल्यांना तोंड देत मुंबईत अनेक ठिकाणी तटबंदी बांधण्यात आली आणि १६८० मध्ये शिवडी किल्ला बांधून पूर्ण झाला. हा किल्ला परळ बेटावर, पूर्वेकडील समुद्रकिनारा आणि भारतीय मुख्य भूभागाकडे वळणाऱ्या टेकडीवर बांधला गेला आहे.
त्या काळात किल्ल्यावर ५० शिपायांची चौकी होती आणि ती सुभेदार सांभाळत होती. तसेच किल्ल्यावर आठ ते दहा तोफा सुद्धा होत्या.
१६८९ मध्ये, सिद्दीचा सेनापती यादी सकटने २०,००० लोकांच्या सैन्यासह मुंबईवर आक्रमण केले. माहीम शहराचा ताबा घेण्यापूर्वी सैन्याने प्रथम शिवडी किल्ला, नंतर माझगाव किल्ला ताब्यात घेतला. १७७२ मध्ये पोर्तुगीजांचे आक्रमण परतवून लावणार्‍या लढाईत हा किल्ला नंतर सामील झाला होता.
काही वर्षांनंतर या किल्ल्याचा वापर कैद्यांना ठेवण्यासाठी केला गेला. नंतर त्याचे बॉम्बे पोर्ट ट्रस्ट गोदाम म्हणून रूपांतर करण्यात आले.
शिवडी किल्ल्याची रचना
याला उंच दगडी भिंती आहेत, त्यात अतिरिक्त संरक्षणासाठी आतील रिंग समाविष्ट आहे. हा किल्ला सुमारे १९७ फूट उंच कडाच्या शिखरावर आहे. प्रवेशद्वार हा एक दगडी दरवाजा आहे. मुख्य प्रवेशद्वारापासून समोरचा हल्ला टाळण्यासाठी, आतील प्रवेशद्वार मुख्य प्रवेशद्वारांना लंबवत ठेवण्यात आले होते.
शिवडी किल्ल्याचे संवर्धन
शिवडी हा किल्ला सध्या महाराष्ट्र राज्याच्या पुरातत्व व वस्तुसंग्रहालय विभागाच्या मालकीचा आहे. हा किल्ला ग्रेड १ वारसा वास्तू म्हणून वर्गीकृत केला आहे, आणि त्याचे बांधकाम करण्यासाठी मुंबई फोर्ट सर्किट प्रकल्पाच्या पहिल्या टप्प्यांतर्गत प्रयत्न सुरू आहेत.
किल्ल्याच्या जीर्णोद्धारात दोन भाग केले गेले आहेत. एका विभागात मध्ये तात्काळ किल्ला क्षेत्र समाविष्ट आहे. ढासळलेल्या भिंती दुरुस्त करायच्या आहेत, ढिगारा हटवायचा आहे, छतांची पुनर्बांधणी करायची आहे, पायऱ्या निश्चित करायच्या आहेत आणि संकुलात एक बाग तयार करायची आहे. एक संग्रहालयही बांधले जाणार आहे.
विभाग २ मध्ये नूतनीकरणामध्ये मुंबई पोर्ट ट्रस्टच्या मालकीच्या आसपासच्या भागांचा समावेश आहे. यामध्ये किल्ल्याला पाण्याशी जोडणारा समुद्राभिमुख प्रॉमेनेड तयार केला जाणार आहे, तसेच लँडस्केप गार्डन, फूड कोर्टची निर्मिती केली जाणार आहे.
निष्कर्ष
तर हा होता शिवडी किल्ला मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास शिवडी किल्ला हा निबंध माहिती लेख (Sewri fort information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
