आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे विश्रामगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Vishramgad fort information in Marathi). विश्रामगड किल्ला हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी विश्रामगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Vishramgad fort information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
विश्रामगड किल्ला माहिती मराठी, Vishramgad Fort Information in Marathi
विश्रामगड हा पट्ट्याचा किल्ला किंवा पट्टा किल्ला म्हणूनही ओळखला जातो
परिचय
एकदा छत्रपती शिवाजी महाराजांनी विश्रामगडावर आपल्या सैन्यासह विश्रांती घेतल्यावर प्रसिद्ध झाला. पुढे छत्रपती शिवाजी महाराजांनी किल्ल्याचे नामकरण विश्रामगड केले.
विश्रामगड/पट्टा किल्ल्यातील रहिवासी पट्टेकर म्हणून ओळखले जातात, याचा अर्थ किल्ले पट्ट्याचे रहिवासी. समुद्रसपाटीपासून पट्टा किल्ल्याची उंची अंदाजे ४,५६६ फूट उंचीवर आहे.
विश्रामगड किल्ल्याचा इतिहास
विश्रामगड हा किल्ला बहमनी शासनात होता. १४९० मध्ये बहामनी साम्राज्याचे तुकडे झाले तेव्हा हा किल्ला अहमदनगरच्या निजामाने ताब्यात घेतला. १६२७ मध्ये हा किल्ला मोगलांनी जिंकला. १६७१ मध्ये मोरोपंत पिंगळे यांनी हा किल्ला काबीज केला परंतु १६७२ मध्ये तो पुन्हा मोगलांच्या ताब्यात गेला.
१६७५ मध्ये हा किल्ला मोरोपंत पिंगळे यांनी पुन्हा ताब्यात घेतला. पट्टा स्वराज्याच्या सीमेवर असायचा. शिवाजी महाराज जालनापूर जिंकल्यानंतर नोव्हेंबर १६७९ मध्ये या किल्ल्यावर आले, मुघल सैन्याने त्यांना तीन बाजूंनी अडकवले.
बहिर्जी नाईक यांच्या कौशल्यामुळेच महाराज सुखरूप पोहोचू शकले. ११ जानेवारी १६८८ रोजी हा किल्ला मतबरखानच्या नेतृत्वाखालील मोगल सैन्याने ताब्यात घेतला. त्याने भगूरच्या गोविंदसिंगाची किल्ल्याचा सरदार म्हणून नेमणूक केली. पुढे हा किल्ला १७६१ मध्ये पेशव्यांच्या ताब्यात गेला.
विश्रामगड किल्ल्यावर पाहण्याची ठिकाणे
या किल्ल्याचा माथ्यावर मोठे पठार असून अलंग, मदन, कुलंग, त्र्यंबक गड आणि कळसूबाई शिखर हे किल्ले पट्ट्याच्या परिसरात आहेत. पट्टा किल्ल्यावरून तुम्ही या संपूर्ण प्रदेशावर लक्ष ठेवू शकता आणि परिसराच्या मनमोहक दृश्यांचा आनंद घेऊ शकता.
किल्ल्याच्या जागेजवळ एक राजवाडा आहे, परंतु गेल्या काही वर्षांपासून तो मोडकळीस आला आहे. पट्टा किल्ल्यावर पट्टावाडी गावाजवळील लेण्यांमध्ये श्री लक्ष्मणगिरी महाराजांचे मंदिर आहे. पौर्णिमेच्या दिवशी लक्ष्मणगिरी महाराजांचे शिष्य या लेण्यांमध्ये जमतात.
हजारो पर्यटक आणि हिंदू भाविक भेट देत असलेल्या प्रमुख मंदिरांमध्ये पट्टई देवी मंदिर आणि श्री लक्ष्मण गिरी महाराज मंदिर यांचा समावेश आहे, जे या डोंगरी किल्ल्यावरील गुहेच्या आत आहे.
विश्रामगड किल्ल्यावर कसे पोहचावे
तुम्ही विमानाने येणार असाल तर मुंबई विमानतळावर विमानाने जाणे आणि तेथून नाशिकला जाण्यासाठी कॅब किंवा बसने जाणे. नाशिक ते मुंबई विमानतळ हे अंतर १७५ किमी आहे. तुम्हाला नाशिकमध्ये यायला अंदाजे ४ तासांचा वेळ लागेल.
रेल्वेमार्गे येत असाल तर नाशिक हे जवळचे रेल्वे स्टेशन आहे जे देशातील इतर सर्व प्रमुख शहरे आणि शहरांशी जोडलेले आहे. त्यामुळे नाशिकला जाण्यासाठी तुम्ही थेट ट्रेन पकडू शकता. एकदा तुम्ही स्टेशनवर पोहोचल्यानंतर, तुम्ही स्टेशनपासून सुमारे ४५ किमी अंतरावर असलेल्या विश्रामगड किल्ल्याला जाण्यासाठी कोणतीही गाडी भाड्याने घेऊ शकता.
विश्रामगड किल्ल्याला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ
हा किल्ला नाशिकमध्ये असल्यामुळे पट्टा किल्ल्यातील आणि आसपासच्या प्रदेशात कडक उन्हाळा असतो आणि उन्हाळ्यात या किल्ल्याला भेट देणे कोणीही पसंत करत नाही. या किल्ल्याला भेट देण्याचा सर्वोत्तम काळ म्हणजे सप्टेंबर ते फेब्रुवारीच्या शेवटपर्यंत. या कालावधीत, हवामान आनंददायी असते आणि परिसर हिरवागार असतो.
निष्कर्ष
प्रतापगड हा महाराष्ट्रातील एक डोंगरी किल्ला आहे. सातारा जिल्ह्यातील महाबळेश्वर या प्रसिद्ध थंड हवेच्या जवळ असलेला हा किल्ला जमिनीपासून सुमारे ३५०० फूट उंचीवर आहे.
किल्ल्याची तटबंदी अजूनही शाबूत आहे आणि हा किल्ला एक लोकप्रिय पर्यटन स्थळ आहे. किल्ल्यात चार तलाव आहेत, हे तलाव पावसाळ्यात ओसंडून वाहतात. येथे शिवाजी महाराजांचा मोठा पुतळा आहे, जो सुमारे ६० वर्षांपूर्वी बसवण्यात आला होता. किल्ल्याच्या माथ्यावर एक भवानी मंदिर आहे आणि किल्ल्याचा वारसा दाखवणारे सांस्कृतिक ग्रंथालय आहे. पायथ्याच्या गावातून प्रतापगडाकडे जाताना एक हस्तकला केंद्र आहे, जे खूप पर्यटकांना आकर्षित करते.
तर हा होता विश्रामगड किल्ला मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास विश्रामगड किल्ला हा निबंध माहिती लेख (Vishramgad fort information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.