आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे सायबर क्राइम मराठी निबंध (cyber crime essay in Marathi). सायबर क्राइम मराठी निबंध हा मराठी माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी सायबर क्राइम मराठी निबंध (cyber crime essay in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
सायबर क्राइम मराठी निबंध, Cyber Crime Essay in Marathi
इंटरनेट म्हणजे नक्की काय हे जर आज कोणाला माहिती नाही असा व्यक्ती शोधून काढायचा असेल तर मला तरी ते शक्य वाटत नाही. आजकाल स्मार्टफोनच्या दुनियेत इंटरनेट संपूर्ण जगात पोचले आहे.
परिचय
आजच्या काळात प्रत्येक क्षेत्रात इंटरनेट वापरला जातो. इंटरनेटच्या वाढत्या फायद्यांमुळे सायबर गुन्हेगारीसारख्या भयंकर गुन्ह्यांमध्येही वाढ होत आहे. आपला देश भारत हा स्मार्टफोन आणि इंटरनेट वापरात जगात एक आघाडीचा देश आहे. सोशल नेटवर्किंग, ऑनलाईन गप्पा, पैसे ट्रान्सफर अशी अनेक कामे आहेत जी इंटरनेटच्या मदतीने चुटकीसरशी होतात.
जसा जसा इंटरनेटचा वापर वाढत गेला आहे तसा सायबर क्राइमचा धोका सुद्धा वाढला आहे.
सायबर क्राइम म्हणजे काय
जेव्हा इंटरनेट आणि कॉम्प्युटरच्या साहाय्याने असे कोणतेही काम कोणी अनोळखी व्यक्ती किंवा गटाद्वारे केले जाते ज्यामुळे दुसर्‍या व्यक्तीचे आर्थिक, शारीरिक किंवा मानसिक नुकसान होऊ शकते, तेव्हा त्याला सायबर क्राइम म्हणतात. सायबर क्राइम म्हणजेच संगणक आणि इंटरनेट नेटवर्कचा समावेश असलेला गुन्हा.
सायबर क्राईम मुळे होणारे नुकसान हे खूप व्यापक असू शकते, हे कधीकधी एका सामान्य माणसाचे काही रुपयाचे नुकसान होण्यापासून ते देशाच्या सुरक्षेला हानी पोहोचवण्यापर्यंत असू शकते. कोणत्याही व्यक्तीचे कोणतेही कृत्य ज्यामुळे दुसर्‍या व्यक्तीच्या प्रतिष्ठेला हानी पोहोचते किंवा कोणतीही मानसिक किंवा शारीरिक इजा होते; हे सर्व सायबर क्राईम अंतर्गत येतात.
सायबर गुन्हा करण्याची कारणे
आज जगभरातील लोक त्यांची अनेक कामे घरी बसून करू शकतात. हे सर्व तंत्रज्ञान आणि इंटरनेटमुळे शक्य झाले. सोप्या शब्दात सांगायचे तर आज इंटरनेटच्या माध्यमातून आपण आपली अनेक कामे घरी बसून करू शकतो. इंटरनेटच्या मदतीने तुम्ही बँकेत पैसे जमा करू शकता, तुमच्या बँकेच्या एका खात्यातून दुसऱ्या खात्यात ट्रान्सफर करू शकता, तुमची कोणती बिले जसे कि वीज, पाणी आणि फोनची बिले भरू शकता, ऑनलाइन खरेदी करू शकता किंवा कोणताही ऑनलाइन फॉर्म भरू शकता. हे सर्व काम आपण एका क्लिकवर घरी बसून पूर्ण करू शकतो.
इंटरनेट स्वस्त झाल्यामुळे हे शक्य झाले आहे. आज बहुतांश लोकांच्या हातात स्मार्टफोन आहे. एकीकडे, बहुतेक लोक तंत्रज्ञानाचा फायदा घेत असताना, त्या तंत्रज्ञानाचा गैरवापर करणारे इतरही आहेत. ते त्या तंत्रज्ञानाचा वापर इतरांना नुकसान होईल अशा प्रकारे करतात. तंत्रज्ञानाच्या विकासामुळे आणि माणसांकडून होणाऱ्या काही चुकांमुळे सायबर गुन्हा होण्यास मदत मिळाली आहे.
सायबर गुन्ह्यांचे प्रकार
सायबर गुन्हे अनेक प्रकारांचे असू शकतात.
हॅकिंग
हॅकिंग म्हणजे तुमच्या परवानगीशिवाय तुमच्या मोबाईल, लॅपटॉप, संगणक प्रणालीमध्ये प्रवेश करून कोणी अनोळखी व्यक्तीने केलेली कृती. हॅकर्स हे मुळात संगणक प्रोग्रामर असतात ज्यांना संगणकाची प्रगत समज असते आणि ते सहसा या ज्ञानाचा गैरवापर करतात. हॅकिंग हे नेटवर्कद्वारे केले जाते, त्यामुळे इंटरनेट वापरताना सुरक्षित राहणे अत्यंत आवश्यक आहे.
व्हायरस
व्हायरस हा एक कॉम्प्युटर प्रोग्राम आहेत जे स्वतःला दुसऱ्या कोणत्याही सिस्टम किंवा फाइल्सशी जोडून घेतात. ते संगणकाच्या ऑपरेशनमध्ये व्यत्यय आणतात आणि जतन केलेल्या माहितीवर परिणाम करतात.
संगणक व्हायरस सहसा काढता येण्याजोग्या माध्यम किंवा इंटरनेटद्वारे पसरतात. संगणक प्रणालीचे संरक्षण करण्यासाठी अँटी-व्हायरस टूल्स विकसित करण्यासाठी आणि त्याची अंमलबजावणी करण्यासाठी व्यक्ती, फर्म आणि प्राधिकरणांकडून लक्षणीय खर्च केला जातो.
फिशिंग
ज्याप्रमाणे मासे पकडण्यासाठी हुकमध्ये आमिष टाकले जाते आणि आमिष खाण्याच्या लोभापोटी मासा काट्यात अडकतो. त्याचप्रमाणे, फिशिंग म्हणजे इंटरनेट वापरकर्त्यांसह बनावट वेबसाइट्स किंवा ईमेलद्वारे इंटरनेटवरील हॅकर्सद्वारे केलेली फसवणूक देखील होय. यामध्ये तुम्हाला काहीतरी विलोभनीय असे दाखवले जाते ह्याद्वारे तुम्ही तुमची माहिती दुसऱ्या कोणाला तरी देऊन बसता. ज्यामध्ये ते फसवणूक करून तुमची वैयक्तिक माहिती चोरतात आणि चुकीच्या पद्धतीने वापरतात. क्रेडिट कार्ड क्रमांक आणि एटीएम पिन यासारखी गोपनीय माहिती यात चोरली जाते.
क्रेडिट कार्ड फसवणूक
जेव्हा एखादी व्यक्ती तुमचा लॉगिन आणि पासवर्ड चोरते आणि क्रेडिट कार्ड, बँक खाती वापरते ते सर्व बँक खात्यामधील चोरीमध्ये येते. तुमची ओळख इतर गुन्हे करण्यासाठी देखील वापरू शकते.
सॉफ्टवेअर, गाणी, चित्रपट पायरसी
इंटरनेट पायरसी हा सुद्धा एक सायबर क्राइमचा एका महत्वाचा गुन्हा मानला जातो. इंटरनेटद्वारे तुम्ही कोणताही चित्रपट, सॉफ्टवेअर किंवा गाणे विनामूल्य शोधत शकता. यामुळे ज्या कंपनीने ती गाणी, चित्रपट बनवला आहे त्यांना नुकसान होते. सॉफ्टवेअर पायरसी म्हणजे संगणक सॉफ्टवेअरचा अनधिकृत वापर आणि वितरण. सॉफ्टवेअर डेव्हलपर हे प्रोग्राम विकसित करण्यासाठी कठोर परिश्रम करतात.
सायबर गुन्हे कसे रोखू शकतो
बहुतेक प्रमुख संगणक कंपन्या आपली सिस्टम आणि माहितीचे संरक्षण करण्यासाठी नियमित सर्व अपडेट करत असतात.तुम्ही सुद्धा तुमचे सॉफ्टवेअर आणि ऑपरेटिंग सिस्टम अद्ययावत ठेवा.
तुमच्या सर्व खात्याचा पासवर्ड नेहमी मोठा आणि गुंतागुंत वाढवण्यासाठी संख्या, विरामचिन्हे किंवा चिन्हे जोडा. तुमच्या वाय-फाय राउटर किंवा होम सिक्युरिटी डिव्हाइससाठी चांगला पासवर्ड ठेवा.
तुम्ही कोणती वेबसाईट वापरत असाल तर तुमचा सर्व डेटा बॅकअप तुमच्याकडे सुरक्षित ठेवा. जेणेकरून वेबसाइट हॅक झाली तरी तुम्हाला जास्त त्रास सहन करावा लागणार नाही.
सार्वजनिक ठिकाणी वाय-फाय वापरताना काळजी घ्या. सार्वजनिक वाय-फाय वापरताना, त्याच नेटवर्कशी कनेक्ट केलेले जवळपासचे कोणीही तुमचा संगणक इंटरनेटवर काय पाहत आहेत ते सर्वांना माहित असते.
ज्या वेबसाईट संशयी वाटत आहेत अशा ठिकाणावरून काहीही डाउनलोड करू नका. तुमची वैयक्तिक माहिती सोशल मीडिया साइटवर शेअर करू नका.
निष्कर्ष
सायबर गुन्हे टाळण्यासाठी आपण खूप काही करू शकतो. आपण नेहमी जागरूक राहिले पाहिजे आणि आपली माहिती गोपनीय ठेवली पाहिजे. आपले लॅपटॉप, कॉम्प्युटर आणि मोबाईल नेहमी सुरक्षित माहिती असलेले अँप्स, सॉफ्टवेयर डाउनलोड केले पाहिजेत जेणेकरून कोणताही व्हायरस तुमच्या सिस्टममध्ये प्रवेश करनार नाही. ही पावले उचलून, तुम्ही सायबर गुन्ह्यांना प्रतिबंध करण्यात मदत कराल, जेणेकरून प्रत्येकजण ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही सुरक्षित राहू शकेल.
तर हा होता सायबर क्राइम मराठी निबंध. मला आशा आहे की आपणास सायबर क्राइम मराठी निबंध (cyber crime essay in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
