आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे कुलंग किल्ला मराठी माहिती निबंध (Kulang fort information in Marathi). कुलंग किल्ला हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी कुलंग किल्ला मराठी माहिती निबंध (Kulang fort information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
कुलंग किल्ला माहिती मराठी, Kulang Fort Information in Marathi
कुलंग गड हा नाशिक जिल्ह्यातील इगतपुरी भागात कळसूबाई डोंगररांगेच्या पश्चिमेला आहे. हा किल्ला मदनगड आणि अलंग किल्ल्यांना लागून आहे. हा किल्ला सर्व नाशिक – कल्याण प्राचीन व्यापारी रस्त्याच्या संरक्षणासाठी बांधण्यात आला होता.
परिचय
नाशिक जिल्ह्यात तुम्हाला जर ट्रेकिंग करायची इच्छा असेल तर एक उत्तम ट्रेक म्हणजे कुलंग गड. कुलंग किल्ल्याला निसर्गसौंदर्याने भरभरून दिले आहे आणि ट्रेकिंगसाठी सर्वोत्तम ठिकाणांपैकी एक आहे.
नाशिक जिल्ह्यातील कळसूबाई डोंगररांगेच्या पश्चिमेला असलेला हा वैभवशाली किल्ला कड्यातील शेवटचा किल्ला आहे. सह्याद्रीच्या रांगेतील सर्व किल्ल्यांपैकी कुलंग किल्ला आंबेवाडीच्या पायथ्याशी असलेल्या गावापासून माथ्यावर जाण्यासाठी सर्वात उंच असा आहे.
कुलंग गड किल्ल्याचा इतिहास
सामान्य कालखंडात सातवाहन राजांनी हा किल्ला बांधला असे मानले जाते. तथापि, राजवंशाचा नाश केल्यानंतर इतर अनेक शासकांनी हा किल्ला ताब्यात घेतला. ऐतिहासिक नोंदीनुसार, हा किल्ला मुघल, मराठे आणि नंतर ब्रिटिश सैन्याच्या अंमलाखाली होता.
१७६० मध्ये नाशिक भागातील इतर अनेक किल्ल्यांसोबत हा किल्ला मोगलांनी पेशव्यांच्या ताब्यात दिला असावा. १८१८ मध्ये, ब्रिटीश सैन्याने जवळच्या इतर किल्ल्यांसह कुलंग ताब्यात घेतला. इंग्रजांनी मात्र या गडाच्या पायऱ्या उध्वस्त केल्या नाहीत.
कुलंग किल्ल्यावर पाहण्याची ठिकाणे
कुलंग गडाचे दुसरे प्रवेशद्वार आजही चांगल्या स्थितीत असून, तटबंदीही पाहायला मिळते. प्रवेशद्वारातून आत गेल्यावर उजवीकडे २-३ छोट्या गुहा दिसतात. मधली गुहा सर्वात मोठी आहे आणि त्यात २ खोल्या आहेत. या गुहा राहण्यासाठी उत्तम आहेत.
कुलंग गडावर काही दगडी टाके आणि गुहा आहेत. दगडी बांधकामापासून बनवलेला वाडा आणि उद्ध्वस्त झालेला मुख्य दरवाजा वगळता गडावर कोणतेही लक्षणीय बांधकाम नाही. किल्ल्यावर जाण्याचा मार्ग दगडी पायऱ्यांनी बनलेला आहे. या कळसूबाई शिखरावरून पट्टा, औंढा, मदनगड, अलंग आणि रतनगड किल्ले सहज दिसतात.
राजवाड्याच्या पश्चिमेला एक मोठा बुरुज दिसतो. तिथून तुम्हाला लहान कुलंग नावाची छोटी टेकडी दिसते. तुम्ही घाटघर गाव आणि विल्सन धरणाचा जलाशय देखील पाहू शकता. प्रवेशद्वाराच्या पश्चिमेला १० टाक्यांचा समूह आहे. येथील पाणी पिण्यायोग्य नाही.
येथे दगडात कोरलेले शिवलिंग आहे. या ठिकाणाहून २० मिनिटे सरळ पुढे गेल्यावर तुम्ही गल्लीजवळ पोहोचाल, जिथे आपल्याला एक वास्तुशिल्पीय आश्चर्य दिसेल. डोंगराच्या बाजूने नाली वाहते जिथे वरून येणाऱ्या पाण्याला अडथळा येतो. हे पाणी प्रथम डोंगराच्या माथ्यावर टाक्यांमध्ये साठवले जाते, जे ते नाल्यात जाते आणि बांधलेल्या छोट्या ठिकाणहून गोमुखातून पाणी वाहते.
कुलंग गडावर कसे पोहचावे
आंबेवाडी किंवा कुरंगवाडी हे पायथ्याचे गाव आहे, तेथून गडावर जाण्यासाठी दोन ते तीन तास लागतात. हा मार्ग घनदाट जंगल परिसरातून जातो, वाटेत कळसूबाई-हरिश्चंद्रगड वन्यजीव अभयारण्य लागते.
वाटेत पिण्यायोग्य पाणी आणि गडावर भरपूर स्वच्छ पाणी आहे. किल्ल्यावर १०० लोक राहू शकतील अशा प्रशस्त गुहा आहेत. किल्ल्यावर इंधन लाकूड नाही, त्यामुळे पायथ्याकडील गावातून इंधन लाकूड किंवा गॅस-स्टोव्ह घेऊन जाणे श्रेयस्कर आहे.
विमानाने कुलंग किल्ल्यापासून सर्वात जवळचे विमानतळ मुंबई सुमारे १४० किमी अंतरावर आहे.
रेल्वेने येणार असाल तर नाशिक हे सर्वात जवळचे रेल्वे स्टेशन आहे आणि ते इतर सर्व प्रमुख शहरे आणि शहरांशी चांगले जोडलेले आहे. म्हणून, तुम्ही नाशिक जंक्शनसाठी थेट ट्रेन पकडू शकता आणि नंतर तेथून कुलंग किल्ल्यापर्यंत कॅबने जाऊ शकता. किल्ला ते रेल्वे स्टेशन मधील अंतर ५५ किमी आहे.
रस्त्याने तुम्ही कुलंग किल्ल्याला सहज जाऊ शकता.
कुलंग किल्ल्याला भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ
कुलंग किल्‍ल्‍याच्‍या सभोवतालच्‍या प्रदेशात उष्‍ण उन्हाळा आणि थंड हिवाळा असतो आणि म्हणून, सप्‍टेंबर ते डिसेंबर आणि फेब्रुवारी ते मार्च या कालावधीत भेट देण्‍याचा सर्वोत्तम काळ असतो.
या काळात हवामान सुसह्य असते आणि त्यामुळे प्रसन्न वातावरण निर्माण होते. पावसाळ्यात तुम्ही कुलंग किल्ल्यालाही भेट देऊ शकता.
निष्कर्ष
तर हा होता कुलंग किल्ला मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास कुलंग किल्ला हा निबंध माहिती लेख (Kulang fort information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
