आजच्या या लेखात, मी तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे प्रबळगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Prabalgad fort information in Marathi). प्रबळगड किल्ला हा माहिती निबंध लेख मुलांसाठी आणि सर्व वर्गांसाठी अगदी पहिली पासून ते महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांसाठी उपयोगी आहे.
तुम्ही तुमच्या शाळा किंवा महाविद्यालयीन प्रकल्पासाठी प्रबळगड किल्ला मराठी माहिती निबंध (Prabalgad fort information in Marathi) वापरू शकता. आमच्या या वेबसाइटवर इतर सुद्धा अनेक विषयांवर मराठीमध्ये निबंध उपलब्ध आहे, ते सुद्धा आपण आपण वाचू शकता.
प्रबळगड किल्ला माहिती मराठी, Prabalgad Fort Information in Marathi
प्रबळगड हा किल्ला महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यात आहे. पश्चिम घाटाच्या सह्याद्रीच्या पर्वतरांगांमध्ये वसलेला हा एक प्रेक्षणीय किल्ला आहे. हा किल्ला समुद्रसपाटीपासून ७०० मीटर उंचीवर एका पठारावर आहे आणि इर्शाळगड आणि कल्याण किल्ला यांच्या जवळ आहे.
परिचय
प्रबळगड या किल्ल्याला खूप ऐतिहासिक महत्त्व आहे कारण हा किल्ला टेहळणी बुरूज म्हणून वापरला जात होता. शिवाजी राजांच्या कारकिर्दीत या किल्ल्याचे थोडे बांधकाम सुद्धा करण्यात आले आणि एकप्रकारे किल्ल्याचा पुनर्जन्म झाला. प्रबळगडाचा परिसर हिरव्यागार झाडींनी व्यापलेला आहे.
प्रबळगड किल्याचा इतिहास
उत्तर कोकणातील सर्व भागावर नजर ठेवण्यासाठी बहमनी शासकांनी प्रबळगड किल्ला बांधला होता. इ.स. १४५८ च्या सुमारास अहमदनगर राज्याचा पंतप्रधान मलिक अहमद याने कोकण जिंकताना किल्ला ताब्यात घेतला. बहमनी सत्तेच्या विघटनानंतर हा किल्ला अहमदनगर शासकाकडे आला.
शिवाजी राजांनी हा किल्ला १६५७ मध्ये मुघलांकडून जिंकून घेतला. शिवाजी राजांनी हल्ल्यादरम्यान किल्ल्याचा कारभार करणाऱ्या केसरसिंग हा मुघल सरदाराने जोरदार प्रतिकार केला आणि युद्धादरम्यान सिंह मरण पावला. शिवाजी राजांनी दयाळूपणे त्याच्या आई आणि मुलाला सुरक्षितपणे बाहेर जाण्याची परवानगी दिली.
१८२६ मध्ये, उमाजी नाईक जे एक स्वातंत्र्यसैनिक होते त्यांनी आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी किल्ल्याला काही काळासाठी आपले घर बनवले होते असे मानले जाते.
प्रबळगड किल्ल्यावर कसे जायचे
मुंबईवरून तुम्ही ट्रेनने येत असाल तर मुंबई सेंट्रल ट्रेनमध्ये चढा आणि हार्बर मार्गावरील पनवेल रेल्वे स्टेशनवर उतरा. पनवेल बस स्थानकावरून राज्य परिवहन बसने ठाकूरवाडी गावात जा. ठाकूरवाडी हे गाव प्रबळगडाच्या पायथ्याचे गाव आहे आणि येथून तुम्हाला प्रबळमाची, पायथ्याचा थांबा, जिथून चढाई सुरू होते असा ट्रेक करावा लागतो.
जर तुम्ही कारने येत असाल तर शेडुंग फाटा पनवेलला जाईपर्यंत तुम्हाला मुंबई-पुणे एक्स्प्रेस वेवर वाशी मार्गे गाडी चालवावी लागेल. शेडुंग येथून ठाकूरवाडी गावाकडे वळसा घ्या.
जर तुम्ही पुण्याहून ट्रेनने येत असाल तर पुणे जंक्शन ते पनवेल स्टेशन पर्यंत ट्रेन पकडा. हा ३ तासांचा प्रवास आहे. पनवेल बसस्थानक हे स्टेशनपासून चालत १५ मिनिटांच्या अंतरावर आहे आणि ठाकूरवाडीला जाण्यासाठी बसेस सहज उपलब्ध आहेत.
पुण्यावरून कारने येताना लोणावळ्यामार्गे जुन्या पुणे एक्स्प्रेसवेवरून शेडुंग फाटा पनवेलला पोहोचा. तिथून ठाकूरवाडीला वळा.
प्रबळगड किल्ल्याला भेट देण्याची उत्तम वेळ
प्रबळगड किल्ल्याला भेट देण्यासाठी सर्वात चांगला काळ म्हणजे हिवाळा ऋतू. पावसाळ्यानंतर, ऑक्टोबर ते जानेवारी हे महिने प्रबळगडच्या ट्रेकिंगसाठी उत्तम असतात. पावसामुळे जंगले हिरवीगार असतात.
पावसाळ्यात लोक जास्त किल्ल्यावर जाणे पसंत करत नाहीत कारण किल्ल्याचा परिसर हा खडकाळ आहे आणि घसरण्याची भीती आहे. वारंवार पडणाऱ्या पावसामुळे ट्रेक अवघड आणि त्रासदायक होतो.
प्रबळगड किल्ल्याजवळ भेट देण्याची ठिकाणे
प्रबळगड पठाराजवळील कलावंतीण दुर्ग हे ६८५ मीटर उंच शिखर आहे.
कर्नाळा पक्षी अभयारण्य हे रायगड जिल्ह्यातील प्रबळगड जवळ वसलेले अभयारण्य आहे. येथे १५० हून अधिक स्थानिक पक्षी प्रजाती आणि सुमारे ३७ स्थलांतरित प्रजाती आहेत.
प्रबळगडापासून सुमारे ३ किमीवर, लुईसा पॉइंट हे माथेरानमधील एक अतिशय लोकप्रिय पिकनिक स्पॉट आहे.
प्रबळगड किल्ल्यावर जेवण आणि राहण्याची सोय
प्रबळमाची येथे चहाचे स्टॉल्स आणि नाश्त्याची सोय आहे. एकदा तुम्ही किल्ल्यावर चढायला सुरुवात केली कि कोणतीही पाणी खाण्याची सोय नाही. त्यामुळे तुम्हाला काही अन्न आणि पिण्याचे पाणी सोबत ठेवावे लागेल.
निष्कर्ष
माथेरान आणि पनवेल दरम्यान प्रबळगड हा किल्ला आहे. प्रबळगड किल्ल्याशेजारी कलावंतीण दुर्ग आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांनी या किल्ल्याचे नाव मुरंजन बदलून प्रबळगड ठेवले.
तर हा होता प्रबळगड किल्ला मराठी माहिती निबंध. मला आशा आहे की आपणास प्रबळगड किल्ला हा निबंध माहिती लेख (Prabalgad fort information in Marathi) आवडला असेल. जर आपल्याला हा लेख आवडला असेल तर हा लेख आपल्या मित्रांसोबत शेअर करायला विसरू नका.
